Εποχή αποφάσεων για την αναπτυξιακή κατεύθυνση του νησιού μας

Οι τελευταίες εξελίξεις στο θέμα της γεωθερμίας εγείρουν για μια ακόμα φορά προβληματισμούς σχετικά με την αναπτυξιακή κατεύθυνση του νησιού μας. Τι είδους Νίσυρο θέλουμε, αλλά κυρίως, τι είδους Νίσυρο έχουμε ανάγκη;

Τα επιχειρήματα που προβάλλει η ΔΕΗ, αλλά και οι θιασώτες της ιδέας ενός γεωθερμικού εργοστασίου στη Νίσυρο, ότι θα δοθεί νέα πνοή στην οικονομία του νησιού είναι σαθρά και ευκόλως αντικρουόμενα. Είναι αναμφισβήτητο πως κατά τη φάση της κατασκευής θα σημειωθεί μια ώθηση στην οικονομία του νησιού από τα συνεργεία που θα αναλάβουν την κατασκευή. Προφανώς αυτοί οι άνθρωποι θα κοιμούνται, θα τρώνε και θα πίνουν στη Νίσυρο…  Βέβαια μη φανταστείτε ορδές εργατών οι οποίοι θα γεμίσουν τα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια όλου του νησιού.

Αυτή θα είναι μια σύντομη περίοδος ενός με δύο χρόνων. Υποσχέθηκαν και έταξαν δουλειές στο εργοστάσιο. Ας το εξετάσουμε λίγο πιο προσεκτικά. Κατ’ αρχάς ας διαχωρίσουμε το εργοστάσιο της γεωθερμίας από το εργοτάξιο του Γυαλιού. Αυτό γιατί πολλοί επιπόλαια σκεπτόμενοι συγχέουν τα δύο, θεωρώντας πώς εργοστάσιο το ένα, εργοστάσιο και το άλλο και εφόσον το Γυαλί για χρόνια απασχολεί τόσο κόσμο, άρα και το αντίστοιχο της γεωθερμίας θα κάνει το ίδιο…

Αυτό αποτελεί μεγάλη πλάνη και θα εξηγηθώ. Στο Γυαλί η παραγωγική διαδικασία είναι ‘εργατοδυναμική’ (labour intensive), λειτουργώντας ως λογοπλάστης, με την έννοια του ότι χρειάζεται ένα πλήθος ειδικοτήτων και εργατών που θα φροντίσουν για τον προγραμματισμό της παραγωγής, την εξόρυξη, την απόθεση της ελαφρόπετρας και εν τέλει τη φόρτωση στο καράβι (με ότι αυτή περιλαμβάνει – πιλότο, ρυμουλκό, λάντζες κλπ.)

Η φύση της παραγωγικής διαδικασία σε ένα γεωθερμικό εργοστάσιο είναι διαμετρικά αντίθετη. Πρόκειται για μια διαδικασία σε πολύ μεγάλο βαθμό αυτοματοποιημένη και ως εκ τούτου χρειάζεται επιστασία και μόνο. Οι ειδικότητες που απασχολεί είναι κυρίως μηχανικοί (μηχανολόγοι και ηλεκτρολόγοι), απόφοιτοι Πολυτεχνικών Σχολών, ενδοχομένως κάποιον απόφοιτο σχολής Γεωλογικών Επιστημών και κάποιους που ίσως εκτελούν βάρδιες κατά τη διάρκεια του 24ώρου επιβλέποντας τη λειτουργία. Για ένα εργοστάσιο με δυναμικό παραγωγής 5-10 ΜWe το σύνολο όλων αυτών δε θα ξεπερνά τα 7-8 άτομα και φυσικά μιλάμε για ανθρώπους που ήδη θα έχουν εκτεταμένη εμπειρία στη λειτουργία ηλεκτροπαραγωγικών εργοστασίων (έλεγχος και επιστασία των στροβίλων, των γεννητριών και των παρελκόμενων συστημάτων ψύξης των γεωθερμικών ρευστών πριν την επανεισαγωγή τους)…

Θεώρηση μου είναι πώς στην πλειοψηφία του, αυτό το εργατικό δυναμικό θα προέλθει από τους κόλπους της ΔΕΗ. Ίσως από τη Νίσυρο προσλάβουν κάποιον σαν οδηγό ή φύλακα της μονάδας… Βέβαια, αν κάποιος γνωρίζει περισσότερα, παρακαλώ ας σχολιάσει επώνυμα και υπόσχομαι να δημοσιεύσω το σχόλιο του. Αυτό είναι ένα δημοκρατικό blog. Δεν δηλώνω απόλυτα ειδικός και τα πιο πάνω τα έχω αντλήσει από παραδείγματα αντιστοίχων εγκαταστάσεων στο εξωτερικό.

Από τη στιγμή που ο Δήμος δε θα συμμετέχει στην εκμετάλλευση δεν θα συμμετέχει ούτε και στα κέρδη της μονάδας. Είναι κατανοητό πώς οποιαδήποτε σύγκριση με το Γυαλί είναι τουλάχιστον αφελής. Οπότε παρακαλώ πείτε μου, ποιά η αναπτυξιακή πνοή στο νησί; Μήπως ο κίνδυνος μιας έξαρσης της σεισμικότητας ή μιας ενδεχόμενης κακοδιαχείρισης (μιλάμε για τη ΔΕΗ…) που θα οδηγήσει σε ρύπανση και θα πλήξει την μόνη πραγματικά αναπτυσσόμενη ‘βιομηχανία’ του νησιού μας; Και αναφέρομαι στον τουρισμό. Και δε μιλάω για την οπτική ‘ρύπανση’ γιατί αυτή τη θεωρώ δεδομένη… Ίσως το μόνο κέρδος να είναι ένας μειωμένος λογαριασμός της ΔΕΗ. Η προοπτική της τηλεθέρμανσης συμπεριλαμβάνεται επίσης στα θετικά, αλλά συμπεριλαμβάνεται στα σχέδια της ΔΕΗ…; Για το πώς μπορεί η ΔΕΗ να κάνει το νησί πραγματικά πράσινο ενεργειακά, θα αναφερθώ σε άλλο post, για να μη λένε πως μόνο φωνάζουμε χωρίς να προτείνουμε λύσεις…

Ας έχουμε το δικαίωμα να επιλέξουμε εμείς ποιός θα είναι ο δρόμος της ανάπτυξης με γνώμονα το συμφέρον όλου του νησιού και όχι το ατομικό… Γιατί αυτό που συλλογικά θα ωφελήσει το νησί θα ωφελήσει και τον κάθε κάτοικο του, άμεσα ή έμμεσα.

Θέλω να φέρω σαν παράδειγμα ένα χωριό στη Μαγνησία ονόματι Ανάβρα. Σε αυτό τον τόπο, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’90 οι άνθρωποι συζούσαν με τα βόδια, τα οποία κυκλοφορούσαν ελεύθερα μέσα στο χωριό μαζί με τους ανθρώπους…  Πρόκειται για ένα απομακρυσμένο ορεινό χωριό που κατάφερε μετά από συστηματική προσπάθεια, όχι μόνο να σταθεί όρθιο, αλλά να γίνει πρότυπο ανάπτυξης.

Δε θέλω να μακρηγορήσω για το πώς έγινε αυτό αλλά να σταθώ σε μερικά σημεία. Η κοινότητα εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τα Ευρωπαϊκά Κοινοτικά Προγράμματα Περιφερειακής Χρηματοδότησης και δημιούργησε κτηνοτροφικά πάρκα, πρότυπα σφαγεία, διασφάλισε πιστοποιήσεις για τα προϊόντα της που τα προωθεί σε αγορές σε όλη την Ελλάδα και το κυριότερο, με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας δημιούργησε Αιολικό Πάρκο εξασφαλίζοντας την ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ του χωριού (700 μόνιμοι κάτοικοι) και παράλληλα πουλώντας ρεύμα στη ΔΕΗ εξασφαλίζοντας καθαρά έσοδα της τάξης των 100.000 ευρώ ετησίως…

Στις πιο κάτω διευθύνσεις μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες λεπτομέρειες:

http://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=29144.0

http://kafeneio-gr.blogspot.com/2010/01/blog-post_4843.html

Το μοναδικό πλεονέκτημα αυτών των ανθρώπων είναι πώς κάποια στιγμή αποφάσισαν να λειτουργήσουν συλλογικά προς το συμφέρον του τόπου τους, που αντικειμενικά η δυναμική του και η ομορφιά του δεν συγκρίνεται ούτε στο ελάχιστο με το νησί μας…

Πιστεύω πώς κάπως έτσι μπορεί να θέσει και η Νίσυρος τις βάσεις της μελλοντικής της ανάπτυξης χωρίς να διακυβεύει ούτε το περιβάλλον και την ομορφιά της, ούτε την υγεία και το ευ ζην των κατοίκων της, πάνω σε τρείς άξονες, αυτόν της ενεργειακής αυτονόμησης και εκμετάλλευσης, της δημιουργίας αγροτικού/κτηνοτροφικού συνεταιρισμού και στην πλήρη ανάπτυξη και εκμετάλλευση των ιαματικών της πηγών.

Όλα τα σχόλια σας είναι ευπρόσδεκτα.

Ανδρέας Σφακιανάκης (Μαντούς)