ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 25/08/2012

ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΕΝΑΝΤΙΑ

ΣΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΤΗΣ

ΝΙΣΥΡΟΥ ΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ

 

 

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

Νίσυρος 25/08/2012

 

Με αφορμή τη δημοσίευση της από 6/8/2012 πρόσκλησης «για την υποβολή εκδήλωσης ενδιαφέροντος αναφορικά με την εξεύρεση και επιλογή στρατηγικού εταίρου στο πεδίο της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από γεωθερμία» – που περιλαμβάνει αναμεσα σε άλλα και το γεωθερμικό πεδίο της Νισύρου – συνήλθε σε συνεδρίαση την Παρασκευή 24 Αυγούστου 2012 η Επίσημη Επιτροπή Συντονισμού.

Η εν λόγω προκήρυξη ανακοινώνεται σε μια περίοδο όπου οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας εκποιούνται, ολόκληρα νησία βαίνουν προς καθεστώς ιδιωτικοποίησης και εν τω μέσω καλοκαιρινής ραστώνης. Αποτελεί δε την κορύφωση των προθέσεων της ΔΕΗ να προχωρήσει τα σχέδια της για την εκμετάλλευση του γεωθερμικού πεδίου της Νισύρου αγνοώντας προκλητικά την δεδηλωμένη αντίθεση της τοπικής κοινωνίας (Δημοψήφισμα 1997, ομόφωνη απόφαση ΔΣ Νισύρου 4/2011, προσφυγή του Δήμου Νισύρου στο ΣΤΕ το 2011, κ.α.). Τα βασικά σημεία της προκήρυξης αυτής τα οποία δείχνουν και τη σοβαρότητα της κατάστασης είναι:

  1. Ανάπτυξη των Γεωθερμικών Σταθμών ονομαστικής ισχύος τουλάχιστον 8 MW για το Γεωθερμικό Πεδίο της Λέσβου και 5 MW για καθένα από τα υπόλοιπα Γεωθερμικά Πεδία με ενδεχόμενη επέκταση της ισχύος αυτών των Γεωθερμικών Σταθμών στο μέλλον, υπό όρους που θα συμφωνηθούν με το Στρατηγικό Εταίρο.
  2. Ενδεχομένως να ζητηθεί στο Στρατηγικό Εταίρο να επικουρήσει τη ΔΕΗ ΑΝ στην έρευνα των γεωθερμικών πεδίων.
  3. Ο Υποψήφιος πρέπει να αποδείξει ότι διαθέτει εμπειρία στην έρευνα και ανάπτυξη γεωθερμικών πεδίων και στην κατασκευή και λειτουργία τουλάχιστον ενός (1) γεωθερμικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ονομαστικής ισχύος 50 MW ή δυο των 20 MW ή δυο των 10 MW εντός της τελευταίας τριετίας.
  4. Ο Υποψήφιος θα πρέπει να αποδείξει την ικανότητά του να χρηματοδοτήσει τη Συναλλαγή αποδεικνύοντας ότι ο μέσος όρος της Καθαρής Θέσης του (σε ενοποιημένη βάση) κατά την τελευταία τριετία, υπερβαίνει τα πεντακόσια εκατομμύρια ευρώ (500.000.000 €).

Είναι εμφανής η πρόθεση του κράτους να εκχωρήσει την ΠΛΗΡΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ του πεδίου της Νισύρου σε ξένα κεφάλαια, μέχρι και το ηλεκτροπαραγωγικό δυναμικό των 50 MW, μετατρέποντας το νησί σε βιομηχανική ζώνη. Σκοπός της συνεδρίασης ήταν να ενημερωθούν τα μέλη για τα προβλεπόμενα από την προκήρυξη και να προγραμματιστούν οι απαραίτητες ενέργειες σε συνέχεια των προηγουμένων, για την ανατροπή των σχεδιασμών της κυβέρνησης.

Οι ενέργειες αυτές έχουν ως εξής:

Α.  Σύγκληση έκτακτου δημοτικού συμβουλίου την Τρίτη 28 Αυγούστου 2012 και ώρα 19.00 για ενημέρωση των μελών και ψήφιση απόφασης για την υποβολή αίτησης αναστολής του διαγωνισμού ενώπιον Διοικητικού Δικαστηρίου.

Β. Σχετική ενημέρωση των πολιτικών φορέων της Δωδεκανήσου, των πολιτικών κομμάτων, των βουλευτών κ.λπ. για τη δημιουργία ενός ενιαίου μετώπου αντίδρασης.

Γ.  Διοργάνωση κινητοποίησης με παρεμβάσεις και μουσικά δρώμενα την Πέμπτη 30/8 στις 20.00 στο Μανδράκι.

Δ. Πρόκληση αντίστοιχων εκδηλώσεων-παρεμβάσεων για την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση της κοινής γνώμης, σε άλλα μέρη της Ελλάδας και στο εξωτερικό όπου υπάρχουν συλλογικοί φορείς της Νισύρου, για την διαχυση της εμπεριστατωμένης  επιχειρηματολογίας ενάντια στην κατασκευή εργοστασίου παραγωγής ηλ. ενεργειας απο την γεωθερμία ειδικά και συγκεκριμενα στη Νίσυρο.

Υπόμνημα του καθηγητή V.J.Dietrich σχετικά με την επικινδυνότητα της εκμετάλλευσης της γεωθερμικής ενέργειας στη Νίσυρο.

Ανανεώσιμη Γεωθερμική Ενέργεια Καθαρής Τεχνολογίας

Το υδροθερμικό πρόβλημα της Νισύρου
συγκριτικά με την εναλλακτική πρόταση της γεωθερμικής ενέργειας της νήσου Γυαλί.

Υπόμνημα του καθηγητή V.J.Dietrich* – Νίσυρος 24 Απριλίου 2011.
* Καθηγητής Πετρολογίας &Ηφαιστειολογίας, Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας (ETH Ζυρίχη, Ελβετία)

Η γεωθερμική ενέργεια τα τελευταία 20 χρόνια έχει γίνει μια από τις πιο υποσχόμενες «ανανεώσιμες τεχνολογίες» «καθαρής ενέργειας» για το μέλλον. Δεν επηρεάζει ούτε την επιφάνεια της γης και την ατμόσφαιρα, ούτε με εκπομπές ραδιενεργών στοιχείων, τοξικά χημικά αέρια, ούτε παράγει οποιασδήποτε μορφής απόβλητα.

Το 2010 οι σταθμοί παραγωγής γεωθερμικής ενέργειας είχαν ικανότητα 10.715 MW (Μεγαβάτ) παγκοσμίως παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια 67.246 GWh (Γιγαβατώρες). Μέχρι το 2015 η ικανότητα θα ανέλθει στα 20.000 MW (Πηγή: Παγκόσμια Παραγωγή γεωθερμικής ενέργειας 2005-2010 τελευταία έκθεση του Ruggero Bertani: Πρακτικά Παγκόσμιου Γεωθερμικού Συνεδρίου 2010, Μπαλί, Ινδονησία, 25-29/4/2010). Η Γερμανία σχεδιάζει να εγκαταστήσει γεωθερμικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας που θα παράγουν γεωθερμική ενέργεια σε μεγάλη κλίμακα και θα αποτελεί την κύρια ανανεώσιμη ενέργεια “καθαρής τχνολογίας. Μέχρι το 2050 το 80% της ηλεκτρικής ενέργειας της Γερμανίας, θα πρέπει να παράγεται από ανανεώσιμες πηγές.

Οι γεωθερμικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας σε γεωθερμικές περιοχές υψηλής αποδοτικότητας (ενθαλπίας) μπορεί να παράγουν απευθείας ηλεκτρική ενέργεια σε μεγάλη ποσότητα. Οι σύγχρονοι «δυαδικού κυκλώματος» σταθμοί γεωθερμίας, έχουν αναπτυχθεί με επιτυχία και λειτουργούν σε πολλές περιοχές του κόσμου χωρίς προβλήματα και χωρίς περιβαλλοντολογική ρύπανση εδώ και 20 χρόνια.

Το υδροθερμικό πρόβλημα της Νισύρου.

Όλες οι δραστηριότητες που αφορούν στην ανάπτυξη της γεωθερμικής ενέργειας στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί από τον Νικόλαο Κουτρουπή το 1992 σε ένα καταξιωμένο επιστημονικό περιοδικό: Διεθνής Γεωθερμία, τόμος 21, σελ 881-890. Το άρθρο συνοψίζει όλη την ελληνική γεωθερμική έρευνα, τις δραστηριότητες και τα προβλήματα από το 1970 έως  το 1991.

Για τη Νίσυρο υπάρχει μια πρόταση για ένα σταθμό 10MW (φυσικά με το μόνο διαθέσιμο στην εποχή εκείνη «σύστημα συμπύκνωσης»), στην περιοχή της Αγ. Ειρήνης με την πρόβλεψη 5 γεωτρήσεων και με πιθανή επέκταση της ικανότητας παραγωγής στα 50MW, η οποία κατατέθηκε από τη ΔΕΗ.

Παρατηρήσεις για ένα τέτοιο έργο με βάση τα αποτελέσματα του ερευνητικού προγράμματος GEOWARN (2003)

Η περιοχή της Αγ. Ειρήνης βρίσκεται στο κέντρο της πιο πρόσφατα ενεργοποιημένης ΝΕ-SW τεκτονικής ζώνης η οποία περιλαμβάνει ρήγματα, υδροθερμική δραστηριότητα και υδροθερμικούς κρατήρες (Στέφανος, Καμινάκι, Πολυβώτης) με εκρήξεις από το 1873 έως το 1887. Η οποιαδήποτε επανατροφοδότηση  με νέο μάγμα του υποκείμενου μαγματικού ταμιευτήρα, ο οποίος κατά πάσα πιθανότητα βρίσκεται σε βάθος 8.000 έως 3.000 μέτρα,  και η διείσδυση μάγματος στα περιβάλλοντα πετρώματα θα οδηγήσει σε σεισμούς και σε διατάραξη του υδροθερμικού συστήματος της περιοχής (παροχή θερμότητας και άνοδος της θερμοκρασίας), πράγμα το οποίο μπορεί να καταλήξει σε υδροθερμικές εκρήξεις. Ευτυχώς η εισαγωγή φρέσκου μάγματος το 1996-1997 σταμάτησε. Τα δεδομένα του προγράμματος GEOWARN υπέδειξαν μια ανύψωση του νησιού, Μόνο η επιφανειακή τάση του πεδίου τάσεων που αναπτύχθηκε στο αδιαπέραστο δάπεδο της καλδέρας, οδήγησε στο ρήγμα του Λακκιού (2001-2002).

Η γεώτρηση σε ένα τέτοιο δραστήριο σύστημα και η συνεχής εκμετάλλευση των καυτών αλμυρών νερών κατά τη διάρκεια της λειτουργίας μιας μονάδας παράγωγης ηλεκτρικού ρεύματος, μπορεί να προκαλέσει σεισμική δραστηριότητα και να πυροδοτήσει απρόβλεπτες υδροθερμικές εκρήξεις μεγάλης κλίμακας. Η Νίσυρος είναι ένα ήσυχο αλλά ακόμη πρόσφατα ενεργό ηφαίστειο, παρόλο που δεν έχει συμβεί ακόμη καμιά έκρηξη. Καμία πρόβλεψη δεν μπορεί να γίνει για το πόσο καιρό μπορεί να μείνει ακόμη ήσυχο.

Η Γεωθερμική Εναλλακτική λύση του Γυαλιού

Το νησί του Γυαλιού, σε σχήμα δρεπανιού, αποτελεί κομμάτια ενός διαλυμένου ηφαιστείου, το οποίο παρήγαγε  μεγάλες ποσότητες ελαφρόπετρας και οψιδιανού κατά τη διάρκεια των προϊστορικών εκρήξεων του (οι ακριβείς ημερομηνίες δεν είναι ακόμη γνωστές σήμερα. Πιθανότατα 15.000 με 30.000 χρόνια πριν). Κατά τη διάρκεια του προγράμματος GEOWARN, δημιουργήθηκε μια τρισδιάστατη τομογραφία του υπεδάφους, μέχρι 30 χλμ. βάθος, ολόκληρου του ηφαιστειακού πεδίου μεταξύ Κω-Περγούσας-Γυαλιού-Νισύρου, χρησιμοποιώντας 36 εγκατεστημένους σεισμογράφους θαλάσσιου πυθμένα, σε συνδυασμό με κατατομή ενεργής σεισμικής διάθλασης/ανάκλασης. Τα αποτελέσματα της τομογραφίας μαζί με γεωχημικά δεδομένα συνηγορούν για την ύπαρξη ενός μεγάλου όγκου πυριγενών πετρωμάτων που έχουν υψηλές θερμοκρασίες και βρίσκονται σε βάθος επίσης μεταξύ 3.000 και 6.000 μ. (στο πάνω μέρος του όγκου η θερμοκρασία είναι τουλάχιστον 350 C, κατά συνέπεια υψηλής ενθαλπίας, ένδειξη μιας πολύ μεγάλης πηγής θερμότητας για γεωθερμική ενέργεια διάρκειας τουλάχιστον αρκετών χιλιάδων χρόνων. Τέτοια γεωθερμική κατάσταση είναι ιδανική για γεωθερμική εκμετάλλευση σε έναν «Ενεργειακό Σταθμό Δυαδικού Κυκλώματος»: το ηφαίστειο του Γυαλιού είναι μη ενεργό εδώ και χιλιάδες χρόνια και δεν υπάρχει νέο μάγμα για να τροφοδοτηθεί και να επηρεάσει το υδροθερμικό σύστημα.

Η επικινδυνότητα ενός σταθμού γεωθερμικής ενέργειας στο Γυαλί είναι αμελητέα σε σύγκριση με εκείνη της Νισύρου. Η σεισμικότητα στο Γυαλί είναι μικρή έως κανονική και προέρχεται από τη γενικότερη τεκτονική δραστηριότητα ολόκληρου του ευρύτερου ηφαιστειακού πεδίου Κω – Περγούσας – Γυαλιού – Νισύρου. Όμως, πρέπει να γίνει μια εκτενής έρευνα πριν από οποιονδήποτε σχεδιασμό εκμετάλλευσης του γεωθερμικού πεδίου.

Σημ.: Το παρόν αρθρο δημοσιέυτηκε στον Νισυριακό τύπο το καλοκαίρι που μας πέρασε. Παραθέτουμε και την πρωτότυπη έκδοση στα αγγλικα.

“Γεωθερμία εφ’ όλης της ύλης”

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ ΕΦ’ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ

Ένα άρθρο του Δημήτρη Ιντζέ, απο το περιοδικό “Ο Διαβάτης της Νισύρου”, του Μορφωτικού – Πολιτιστικού Εξωραϊστικού Συλλόγου Νισύρου , τεύχος Ιουνίου 1996.

“GEOWARN 2000 – 2003”: Συμπεράσματα για το Ηφαίστειο της Νισύρου.

«Όχι» στη γεωθερμία

Όταν αποφασίζουν οι κάτοικοι

Πρόγραμμα GEOWARN Νίσυρος 2000-2003

Για τρία χρόνια 8 Ελληνικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ελβετικά πανεπιστήμια και κυβερνητικοί οργανισμοί διεξήγαγαν μια υπερσύγχρονη τεχνολογική και επιστημονική έρευνα σε ολόκληρη την ηφαιστειακή περιοχή ανάμεσα Κω, Γυαλί, Περγούσα και Νίσυρο.

Όλα τα δεδομένα είναι ανοιχτά στο κοινό και μπορούν να αναζητηθούν από την ευρωπαϊκή κομισιόν στις Βρυξέλλες. Πληροφορίες για όλες τις εργασίες, τα δεδομένα και τις τεχνολογίες κατά τη διάρκεια του προγράμματος είναι δημοσιευμένα στο διαδίκτυο από το 2003, μέσω του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΕΤΗ Ζυρίχη Ελβετία).

Επίσημη ιστοσελίδα

Νίσυρος και γεωθερμία: Το πέρασμα στη βιομηχανοποίηση του νησιού.

Σχετικά με τις περιβαλλοντικές ανησυχίες της ΔΕΗ…

Άρθρο του Προέδρου της Εταιρίας Νισυριακών Μελετών